Cộng đồng EB-5 chứng kiến một bước ngoặt quan trọng khi tổ chức IIUSA – đại diện cho các trung tâm vùng EB-5 – chính thức khởi kiện Bộ An Ninh Nội Địa Hoa Kỳ (DHS) về cách cơ quan di trú (USCIS) diễn giải quy định “sustainment period”, tức khoảng thời gian duy trì vốn EB-5 trong dự án ở trạng thái rủi ro để nhà đầu tư EB-5 đủ điều kiện xin Thẻ Xanh.
Cuộc tranh luận xoay quanh việc liệu đạo luật EB-5 Reform and Integrity Act (RIA) năm 2022 có thực sự thay đổi thời gian duy trì vốn, và cách quy định này ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư cá nhân – đặc biệt là những người đã đầu tư toàn bộ tài sản tích cóp với kỳ vọng bảo lãnh tương lai gia đình tại Mỹ.
Giải mã cấu trúc vốn dự án EB-5: Vị trí vốn quyết định rủi ro đầu tư như thế nào?
Đạo luật Cải cách và Liêm chính EB‑5 (Reform and Integrity Act – RIA), được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua vào tháng 3/2022, đã đưa ra những thay đổi lớn trong chương trình đầu tư định cư EB-5, đặc biệt là về thời gian duy trì vốn đầu tư (“sustainment period”) – yếu tố quyết định để nhà đầu tư đủ điều kiện nhận Thẻ xanh thường trú nhân.
Một trong những nội dung trọng yếu của đạo luật là việc xác định rõ: nhà đầu tư EB-5 nộp đơn sau ngày 15/3/2022 chỉ cần duy trì khoản đầu tư ở trạng thái “còn rủi ro” (at risk) trong vòng 2 năm, kể từ thời điểm vốn được giải ngân vào doanh nghiệp thương mại mới (new commercial enterprise – NCE).
Đây là sự thay đổi lớn so với quy định trước RIA, khi thời gian duy trì vốn chỉ bắt đầu sau khi nhà đầu tư nhận được thẻ xanh có điều kiện (conditional permanent residency) – và thường kéo dài 4–6 năm, nhất là với các nhà đầu tư đến từ quốc gia đang bị tồn đọng visa như Trung Quốc và Ấn Độ.
Vì sao ngày càng nhiều gia đình người Việt chọn định cư Mỹ là nơi khởi đầu tương lai?
Cuộc chiến pháp lý giữa IIUSA và USCIS
Hiệp hội IIUSA mong muốn duy trì thời gian đầu tư dài hơn vì các dự án thường có vòng đời dài quá 2 năm. Ngoài ra, họ cũng muốn tiếp tục “tái đầu tư vốn” (redeploy) của các nhà đầu tư đang chờ visa hoặc chưa có thẻ xanh có điều kiện. Việc này khiến nhà đầu tư không kiểm soát được tài sản của mình trong thời gian kéo dài hơn nhiều so với yêu cầu tạo việc làm và mục tiêu lập pháp ban đầu của chương trình EB-5. Thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp các trung tâm vùng sử dụng vốn tái đầu tư không minh bạch, thậm chí gây bất lợi cho nhà đầu tư.
Cơ quan USCIS thừa nhận rằng Quốc hội Hoa Kỳ đã cố gắng xử lý triệt để vấn đề này khi thông qua Đạo luật RIA. Do đó, những nỗ lực của IIUSA để kéo dài thời gian duy trì vốn không chỉ đi ngược với tinh thần và văn bản pháp luật mà còn bộc lộ sự thiếu đồng cảm với các nhà đầu tư – những người không phải ai cũng là triệu phú đô la mà nhiều người đã dồn toàn bộ tài sản của họ vào giấc mơ định cư Mỹ.
Tổ chức AIIA (American Immigrant Investor Alliance) đã quyết liệt phản đối vụ kiện kéo dài thời gian này, bằng cách thuê luật sư di trú hàng đầu từng làm việc tại Bộ Tư pháp Hoa Kỳ và nộp văn bản pháp lý (amicus brief) đại diện tiếng nói nhà đầu tư. AIIA lập luận rằng việc kéo dài thời gian duy trì vốn không chỉ vi phạm ý định lập pháp của Quốc hội Mỹ, mà còn gây tổn hại cho hàng nghìn nhà đầu tư không giàu có nhưng đã dồn hết tài sản để đổi lấy tương lai tốt đẹp hơn tại Hoa Kỳ. USCIS cũng đã chính thức chấp thuận AIIA tham gia vụ kiện dưới tư cách bên liên quan và công khai đồng thuận với nhiều lập luận từ AIIA.
Tin tức Visa EB-5: Tâm Bão Dự Luật “One Big Beautiful Bill” Và Những Điều Nhà Đầu Tư Cần Biết
Phán quyết quan trọng từ Tòa án Liên bang
Trong quyết định gần nhất, Thẩm phán Ana C. Reyes đã đứng về phía chính phủ và AIIA, xác định rằng Đạo luật RIA thực sự đã thay đổi quy định về thời gian duy trì vốn đầu tư EB-5. Bà viết rõ: “Một trong những thay đổi cốt lõi của RIA là điều chỉnh ngôn ngữ luật liên bang về thời gian mà nhà đầu tư EB-5 phải giữ tiền ở trạng thái rủi ro để đủ điều kiện xin visa định cư.”
Đây là thắng lợi quan trọng cho nhà đầu tư EB-5 và củng cố lập luận rằng thời gian duy trì vốn phải là hai năm kể từ thời điểm vốn được chuyển vào doanh nghiệp thương mại mới và thực sự được “đặt vào trạng thái rủi ro”.
IIUSA lập luận rằng hướng dẫn hiện tại trên website USCIS gây tổn thất kinh tế cho các trung tâm vùng và yêu cầu USCIS áp dụng quy định trước năm 2022. Tuy nhiên, thẩm phán Reyes không đồng tình và cũng không ra lệnh thay đổi chính sách hiện hành. Điều này càng khẳng định rằng cách hiểu hiện tại của USCIS đang có giá trị pháp lý vững chắc.
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
USCIS hiện đang tiến hành soạn thảo quy định mới thông qua quy trình Notice-and-Comment Rulemaking, tức sẽ công bố bản dự thảo chính sách, lấy ý kiến công chúng (bao gồm cả nhà đầu tư quốc tế), sau đó ban hành quy định chính thức. Quá trình này có thể kéo dài 1–2 năm hoặc hơn.
Dự kiến, USCIS sẽ giữ nguyên hướng dẫn hiện tại với 2 lý do chính:
Bộ DHS đã xác nhận tại tòa rằng luật RIA yêu cầu thời gian duy trì vốn là hai năm kể từ khi số vốn được đưa vào dự án và chuyển sang trạng thái rủi ro.
Phán quyết của tòa án không bác bỏ hướng dẫn hiện hành, dù IIUSA đã cố gắng đưa ra cách hiểu khác về luật và lập luận rằng điều đó gây hại cho các trung tâm vùng.
Hành động cần thiết từ nhà đầu tư EB-5
Để bảo vệ quyền lợi, nhà đầu tư cần chuẩn bị:
Theo dõi và tham gia bình luận công khai khi USCIS công bố dự thảo
Hợp tác với AIIA – tổ chức đại diện quyền lợi nhà đầu tư – để gửi phản hồi chính thức
Chống lại các ý kiến từ IIUSA hoặc các trung tâm vùng nếu họ đề xuất kéo dài thời gian duy trì vốn
AIIA sẽ cung cấp hướng dẫn, mẫu ý kiến và công cụ hỗ trợ nhà đầu tư trong quá trình bình luận chính sách. Việc tham gia là miễn phí, không yêu cầu phải là công dân hay thường trú nhân Hoa Kỳ.
Kết luận và lời kêu gọi từ AIIA
Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ AIIA, nhà đầu tư EB-5 hiện có cơ hội bảo vệ quyền lợi của mình trước các nỗ lực kéo dài thời gian đầu tư không cần thiết. Tổ chức đang tiếp tục vận động hành lang tại Quốc hội để đưa ngôn ngữ bảo vệ nhà đầu tư vào luật tái ủy quyền EB-5 năm 2027.
Nếu bạn là nhà đầu tư EB-5 hoặc đơn giản là người quan tâm đến công bằng trong chương trình định cư này, hãy tham gia cùng AIIA ngay hôm nay, đăng ký nhận thông tin, đóng góp cho quỹ pháp lý hoặc chia sẻ bài viết này để nâng cao nhận thức cộng đồng.
Xem thêm:
- Hướng dẫn toàn diện cho người mới đi định cư Mỹ 2025
- Du học Mỹ thời Tổng thống Trump – Tạm thời ngừng phỏng vấn visa du học
- Tin tức định cư Mỹ EB-5: Dự báo nguy cơ tồn đọng hồ sơ vào năm 2025
- Chuyển đổi tình trạng dành cho nhà đầu tư EB-5 và người phụ thuộc
- Trump đề xuất “Gold Card” trị giá 5 triệu USD – Chương trình EB-5 đứng trước nguy cơ bị thay thế?
- Tòa Án Liên Bang Mỹ Bác Bỏ Đơn Kiện Của IIUSA Về Việc Phân Bổ Lại Visa EB-5 Ưu Tiên Dành Riêng